Tại Sao Phô Mai Nhập Khẩu Về Việt Nam Hay Bị Đứt Hàng?

Ẩn sau mỗi lần “cháy hàng” phô mai nhập khẩu tại Việt Nam là một câu chuyện dài về chuỗi cung ứng, khí hậu, văn hóa tiêu dùng và cả niềm đam mê với những khối vàng sữa thơm ngậy từ trời Âu.

Thị Trường Phô Mai Nhập Khẩu Tại Việt Nam

Theo dữ liệu từ Tổng cục Hải quan, lượng phô mai nhập khẩu vào Việt Nam đạt khoảng 2.500 – 3.000 tấn/năm, với tốc độ tăng trưởng trung bình khoảng 15% trong 5 năm gần đây. Những cái tên quen thuộc như phô mai Camembert (Pháp), Mozzarella (Ý), Cheddar (Anh), Brie, Parmesan… ngày càng hiện diện nhiều trong bếp ăn gia đình và các nhà hàng chuyên nghiệp.

Giới trẻ thành thị và các gia đình trung lưu đang “cảm nắng” món quà của ẩm thực châu Âu này, đặc biệt là khi xu hướng “Western brunch“, “pasta night” hay “cheeseboard chill” nở rộ như những bản tình ca vị giác.

Ai Đang Dẫn Dắt Nhu Cầu?

Các nhà hàng Âu, chuỗi pizza, tiệm bánh và cả những food blogger chính là cánh tay nối dài cho thị trường phô mai nhập khẩu. Theo báo cáo từ Euromonitor (2024), nhóm khách hàng độ tuổi từ 24-39 chiếm hơn 70% lượng tiêu thụ phô mai ngoại tại các thành phố lớn như TP.HCM và Hà Nội.

Vấn Đề Về Chuỗi Cung Ứng Và Logistics

Nghe có vẻ tưởng dễ, nhưng để khối phô mai mượt mà từ vùng Normandy nước Pháp “cập bến” bữa ăn Việt, là cả một bản hòa tấu logistics kéo dài hơn 3 tuần với hàng chục điểm kiểm tra.

Thời Gian Vận Chuyển Kéo Dài

Thông thường, hàng nhập khẩu từ châu Âu về Việt Nam đi qua nhiều chặng: Từ nhà sản xuất → kho trung chuyển tại Rotterdam (Hà Lan) hoặc Antwerp (Bỉ) → container lạnh về cảng Cát Lái hoặc Hải Phòng. Tổng thời gian: 25-35 ngày. Trong khi hạn sử dụng của nhiều loại phô mai tươi chỉ khoảng 60-90 ngày.

Thiếu Container Lạnh

Năm 2023 và đầu 2024, thị trường thế giới liên tục khủng hoảng vì thiếu hụt container lạnh, khiến chi phí vận chuyển tăng gấp 2-3 lần. Các nhà nhập khẩu nhỏ lẻ tại Việt Nam khó lòng cạnh tranh với các thị trường lớn như Trung Quốc hay Nhật Bản trong việc đặt suất ưu tiên.

Khó Khăn Trong Bảo Quản Và Phân Phối

Phô mai là sản phẩm sống, “hít thở” và… khá đỏng đảnh. Nhiệt độ và độ ẩm là hai yếu tố sống còn trong bảo quản. Nếu như một chiếc tủ lạnh tại Pháp đạt chuẩn công nghiệp, thì kho lạnh nội địa tại Việt Nam – đặc biệt ở các tỉnh – lại chưa thực sự đồng bộ.

Các Sự Cố Hay Gặp

• Sai lệch nhiệt độ trong quá trình dỡ hàng
• Điều kiện lưu kho tại cảng không đạt chuẩn lạnh sâu
• Phân phối qua nhiều trung gian → tăng nguy cơ rủi ro

Một lô phô mai Brie “mềm mại” có thể nhanh chóng biến thành… “mùi hương không mong đợi” nếu gặp 36 độ C của miền Nam Việt Nam trong 48 giờ không lạnh.

Sự Thay Đổi Trong Nhu Cầu Và Hành Vi Tiêu Dùng

Việt Nam đã và đang bước vào giai đoạn bùng nổ tiêu dùng “ẩm thực thế giới”, nhưng… không đồng đều. Cầu tăng nhanh hơn cung, khiến các nhà nhập khẩu không kịp dự báo.

Giáng sinh, Tết Tây, Valentine hay mùa du lịch hè là những “mùa cao điểm” của phô mai, đặc biệt là các loại đặc sản như Raclette, Reblochon, Roquefort. Tuy nhiên, hệ thống phân phối thường phản ứng chậm, dẫn đến đứt hàng.

Tâm Lý Người Dùng “Cháy Hàng Mới Thèm”

Cứ mỗi lần có ai đăng status: “Chỗ này còn Brie không mọi người ơi?” – là một lần thị trường nhỏ giọt hàng tồn, và cơn sốt tăng vọt. Phô mai, một cách nào đó, đã trở thành biểu tượng của lifestyle hiện đại, như cách Gen Z chúng mình thích… thứ gì “limited”.

Yếu Tố Chính Sách Và Thuế Quan

Mỗi khối phô mai nhập khẩu về Việt Nam phải đi qua ít nhất 3 lớp kiểm định: an toàn thực phẩm, kiểm dịch động vật (do sữa là sản phẩm từ động vật), và giấy tờ nhập khẩu.

Dù đã có một số hiệp định thương mại tự do (FTA) như EVFTA (EU – Việt Nam), nhưng nhiều dòng phô mai vẫn đang chịu thuế nhập khẩu từ 10-15%. Thủ tục đăng ký sản phẩm nhập khẩu mới (đặc biệt với sản phẩm chưa từng phân phối tại Việt Nam) cũng khá phức tạp.

Chiến Lược Ứng Phó Và Cơ Hội Mới Cho Doanh Nghiệp

Đầu Tư Kho Lạnh Và Logistics

Đây là bước đi sống còn. Những doanh nghiệp F&B như [tên website bạn muốn chèn] đã tiên phong xây dựng kho lạnh chuyên biệt để giữ chất lượng phô mai ngay từ cảng đến tay người dùng.

Giải Pháp Dự Báo Nhu Cầu

AI và dữ liệu tiêu dùng đang giúp các nhà nhập khẩu nắm bắt xu hướng tốt hơn. Việc theo dõi đơn đặt hàng, lịch sự kiện quốc tế, thậm chí là… xu hướng TikTok đang là những chỉ dấu hữu ích.

Hợp Tác Với Nhà Sản Xuất Gốc

Không chỉ nhập hàng, một số doanh nghiệp lớn đang bắt tay trực tiếp với nhà sản xuất để tạo hợp đồng độc quyền, giảm phụ thuộc vào trung gian và rút ngắn thời gian vận chuyển.

Phô mai nhập khẩu không chỉ là món ăn – đó là bản giao hưởng giữa văn hóa, hậu cần, nhiệt độ, và lòng người. Từ những ngọn đồi xanh nước Pháp đến bàn ăn nhỏ trong chung cư Sài Gòn, hành trình ấy cần nhiều hơn một container lạnh: nó cần tầm nhìn, sự đầu tư, và tình yêu thực thụ dành cho ẩm thực.

Và nếu bạn – người đọc trẻ tuổi, đậm chất Gen Z truyền thống như tôi – đang thèm một lát Camembert béo ngậy, thì hãy nhớ rằng: đằng sau lát phô mai đó là cả một thế giới vận hành… mà chúng ta có thể góp phần làm tốt hơn. Hãy chọn những nhà nhập khẩu uy tín, ủng hộ doanh nghiệp có đầu tư thực sự, và luôn giữ trái tim yêu ẩm thực luôn nóng như lò nướng bánh mì!