Trong kho tàng phô mai phong phú của thế giới, phô mai Wensleydale nổi bật như một biểu tượng văn hóa ẩm thực đặc sắc đến từ vùng Yorkshire Dales, Anh Quốc. Với lịch sử hơn 800 năm, loại phô mai này không chỉ là niềm tự hào của người Anh mà còn là minh chứng cho giá trị truyền thống và kỹ nghệ sản xuất phô mai thủ công lâu đời.
Lịch Sử Hình Thành Của Phô Mai Wensleydale
Xuất Xứ Từ Tu Viện Của Các Tu Sĩ Cistercian
Phô mai Wensleydale ra đời vào thế kỷ 12 khi các tu sĩ dòng Cistercian từ Pháp đến định cư tại vùng Wensleydale, North Yorkshire. Họ mang theo công thức làm phô mai cừu mềm và dần cải biến nó để phù hợp với điều kiện khí hậu, nguồn sữa và thổ nhưỡng tại Anh.
Ban đầu, Wensleydale được làm từ sữa cừu, sau này chuyển sang sữa bò và kết hợp với sữa cừu, tạo nên hương vị đặc trưng ngày nay. Đến thế kỷ 14, việc sản xuất phô mai lan rộng ra nông dân địa phương và trở thành nghề truyền thống tại Yorkshire.
Sự Phát Triển Qua Các Thời Kỳ
- 1897: Nhà máy Wensleydale Creamery chính thức đi vào hoạt động tại thị trấn Hawes.
- 1992: Nhà máy bị đóng cửa do vấn đề tài chính, nhưng sau đó được cứu bởi cộng đồng địa phương chỉ sau 6 tháng.
- 2013: Wensleydale được cấp chứng nhận PDO (Protected Designation of Origin) – Bảo hộ chỉ dẫn địa lý từ Liên minh châu Âu.
Đặc Điểm Hương Vị Của Phô Mai Wensleydale
Kết Cấu Và Màu Sắc
Wensleydale có màu trắng ngà, kết cấu mịn nhưng vỡ vụn tự nhiên, không giống như các loại phô mai cứng khác. Khi cắt, phô mai có xu hướng vỡ thành các mảnh nhỏ, điều này là đặc trưng của loại men vi sinh dùng trong quá trình ủ chín.
Hương Vị Đặc Trưng
Loại phô mai này có vị tươi, hơi chua nhẹ, hậu vị ngọt dịu. Wensleydale có một chút mùi cỏ đồng và hương sữa thanh khiết – phù hợp với khẩu vị người mới bắt đầu ăn phô mai nhưng cũng rất được yêu thích trong giới sành ăn.
Nhiều phiên bản còn được kết hợp với trái cây sấy như nam việt quất (cranberry), mơ (apricot) hoặc vị thảo mộc để tăng thêm chiều sâu hương vị.
Quy Trình Sản Xuất Phô Mai Wensleydale
Nguyên Liệu Chính
- Sữa bò tươi (hoặc kết hợp với sữa cừu)
- Men rennet tự nhiên
- Vi khuẩn acid lactic
- Muối biển
Các Bước Sản Xuất
- Ủ chua sữa bằng men và vi khuẩn để đông tụ.
- Cắt đông tụ thành khối nhỏ và gia nhiệt nhẹ.
- Rút nước và ép nhẹ để tạo kết cấu vỡ vụn.
- Ủ chín trong điều kiện kiểm soát từ 3 tuần đến vài tháng.
Các Dòng Phô Mai Wensleydale Nổi Bật
- Traditional Yorkshire Wensleydale: Nguyên bản, vị ngọt dịu.
- Cranberries Wensleydale: Phô mai phối cùng nam việt quất khô – rất nổi tiếng vào mùa lễ hội.
- Blue Wensleydale: Có vân mốc xanh nhẹ, phong cách giống blue cheese nhưng dịu hơn Roquefort.
- Apricot Wensleydale: Phối mơ khô – phù hợp món tráng miệng và bánh.
Ứng Dụng Ẩm Thực Của Phô Mai Wensleydale
Dùng Kèm Món Ngọt
Truyền thống Anh Quốc thường ăn Wensleydale với bánh trái cây (fruitcake), tạo nên sự hòa quyện giữa vị ngọt và mặn, kết cấu mềm và giòn. Đây là món ăn phổ biến dịp Giáng Sinh và các buổi trà chiều sang trọng.
Làm Món Chính
Phô mai Wensleydale có thể dùng để:
- Rắc lên salad
- Nướng với bánh tart
- Kẹp trong sandwich nóng
- Phối cùng thịt nguội, dưa muối
Phối Hợp Rượu
Nên kết hợp với rượu vang trắng khô như Sauvignon Blanc, hoặc vị ngọt nhẹ như Riesling. Với phiên bản có trái cây, có thể dùng cùng rượu Port hoặc Sherry.
Thị Trường Và Xu Hướng Tiêu Thụ Phô Mai Wensleydale
Doanh Số Và Xuất Khẩu
Theo số liệu từ Wensleydale Creamery, mỗi năm họ sản xuất hơn 4.000 tấn phô mai, trong đó 60% được tiêu thụ trong nước, còn lại xuất khẩu sang hơn 20 quốc gia, chủ yếu là Mỹ, Canada, Australia và Nhật Bản.
Thị Trường Việt Nam
Hiện tại, Wensleydale đã có mặt tại một số nhà phân phối nhập khẩu cao cấp tại Việt Nam như 2RedFood hoặc FoodDaily.vn. Các dòng phổ biến nhất là Wensleydale with Cranberries và Blue Wensleydale.
Tổng Kết: Vì Sao Wensleydale Là Niềm Tự Hào Của Vương Quốc Anh?
Phô mai Wensleydale không chỉ là một sản phẩm ẩm thực, mà còn là di sản văn hóa của vùng Yorkshire nói riêng và Vương quốc Anh nói chung. Hương vị độc đáo, lịch sử lâu đời và quy trình sản xuất truyền thống khiến loại phô mai này giữ vững vị trí trong lòng thực khách toàn cầu.
Nếu bạn muốn thưởng thức một loại phô mai dễ ăn nhưng đầy cá tính, kết hợp được với nhiều món ăn và phù hợp cho cả món ngọt – mặn, Wensleydale là sự lựa chọn hoàn hảo.
Khám Phá Các Nguyên Liệu Cao Cấp Từ Đối Tác Của Chúng Tôi Tại: “2redfood.com”
Hoặc inbox trực tiếp Zalo Huỳnh Huy Hoà 08 67 67 66 53
© fooddaily.vn Trang Tin Tức về Ẩm Thực & Văn Hóa Xu Hướng Ẩm Thực Mới Nhất.
Tổng hợp & Writing: Huỳnh Huy Hoà