Ngày 25/4, Công an tỉnh Thái Bình đã đưa ra cảnh báo về tình trạng nhiều nhóm, fanpage trên Facebook, Zalo, Instagram đăng tin rao bán tôm hùm đất để chế biến món ăn. Hành vi này không chỉ vi phạm pháp luật mà còn gây nguy cơ lớn cho môi trường sinh thái và ngành nông nghiệp Việt Nam.
Thông Tin Cảnh Báo Từ Cơ Quan Chức Năng
Trong thời gian gần đây, các trang mạng xã hội xuất hiện nhiều bài đăng rao bán tôm hùm đất – một loài sinh vật ngoại lai nguy hiểm. Theo Công an tỉnh Thái Bình, việc kinh doanh, buôn bán tôm hùm đất là hành vi trái pháp luật, tiềm ẩn nhiều rủi ro cho hệ sinh thái cũng như sức khỏe cộng đồng.
Tôm Hùm Đất Là Gì? Vì Sao Bị Cấm
Tôm hùm đất (còn gọi là tôm càng đỏ, crawfish, tôm rồng) có tên khoa học là Cherax quadricarinatus. Chúng là loài thủy sinh ngoại lai có nguồn gốc từ Úc nhưng được đưa vào nhiều quốc gia khác như Mỹ, Trung Quốc, gây ra nhiều tác động tiêu cực đến môi trường tự nhiên.
Tính Chất Và Mối Nguy Hại Của Tôm Hùm Đất
- Đặc tính ăn tạp: Ăn động vật sống, động vật chết, thực vật thủy sinh, dễ dàng phá vỡ chuỗi thức ăn tự nhiên.
- Khả năng sinh tồn cao: Thích nghi với cả môi trường đất liền và môi trường nước, dễ lây lan, phát tán nhanh.
- Nguy cơ dịch bệnh: Là vật trung gian lây lan mầm bệnh cho các loài thủy sản bản địa.
- Gây thiệt hại nông nghiệp: Đào hang làm vỡ bờ ruộng, phá hoại mùa màng.
Pháp Luật Việt Nam Về Tôm Hùm Đất
Quy Định Cấm Nhập Khẩu Và Kinh Doanh
Từ năm 2013, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cùng Bộ Tài nguyên và Môi trường đã cấm nhập khẩu, nhân nuôi loài tôm hùm đất. Loài này không nằm trong danh mục thủy sản được phép kinh doanh ở Việt Nam.
Chỉ duy nhất Viện Nghiên cứu và Nuôi trồng Thủy sản I được cấp phép nhập về với mục đích nghiên cứu khoa học. Mọi hành vi kinh doanh, nhập lậu, nuôi trồng đều bị xử phạt nghiêm khắc.
Chế Tài Xử Lý Hành Vi Vi Phạm
- Xử phạt hành chính: Theo Điều 17, Nghị định 185/2013/NĐ-CP, phạt từ 40 triệu đến 50 triệu đồng nếu hàng hóa nhập lậu có giá trị từ 100 triệu đồng trở lên.
- Xử lý hình sự: Theo Điều 246, Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi 2017), người phát tán loài ngoại lai xâm hại có thể bị phạt tù từ 1 đến 5 năm.
Thực Trạng Buôn Bán Tôm Hùm Đất Trên Mạng Xã Hội
Hiện nay, nhiều thương lái bất hợp pháp nhập khẩu tôm hùm đất từ Trung Quốc dưới dạng đông lạnh hoặc tươi sống. Các sản phẩm này thường được giao dịch qua các nhóm kín hoặc trang fanpage trên Facebook, Zalo, Instagram.
Hành vi này không chỉ vi phạm pháp luật Việt Nam mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ đối với an toàn thực phẩm và sức khỏe cộng đồng. Nhiều trường hợp tôm hùm đất nhập lậu không được kiểm dịch, bảo quản kém dễ dẫn đến ô nhiễm thực phẩm.
Tác Hại Đối Với Môi Trường Sinh Thái
Ảnh Hưởng Đến Thủy Sản Bản Địa
Theo nghiên cứu của Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp Quốc (FAO), tôm hùm đất là nguyên nhân dẫn đến suy giảm số lượng nhiều loài cá bản địa, ếch nhái và thực vật thủy sinh ở các khu vực chúng xâm nhập.
Nguy Cơ Mất Cân Bằng Sinh Thái
Do khả năng sinh sản nhanh và sức chịu đựng cao, tôm hùm đất dễ dàng chiếm lĩnh nguồn tài nguyên, làm biến đổi hệ sinh thái tự nhiên. Các quốc gia như Mỹ, Nhật Bản, Trung Quốc đều đã ghi nhận thiệt hại nặng nề do sự bùng phát không kiểm soát của loài này.
Khuyến Cáo Của Công An Tỉnh Thái Bình
- Không mua bán, vận chuyển, nuôi giữ tôm hùm đất dưới mọi hình thức.
- Tuyên truyền cho người thân, bạn bè về tác hại của loài sinh vật ngoại lai này.
- Phát hiện hành vi buôn bán, vận chuyển tôm hùm đất, cần báo ngay cho cơ quan chức năng địa phương.
Người Dân Cần Làm Gì?
Chủ Động Nâng Cao Ý Thức
Người dân cần hiểu rõ hậu quả nghiêm trọng mà việc phát tán tôm hùm đất gây ra cho nông nghiệp và môi trường. Tuyệt đối không vì lợi ích trước mắt mà tiếp tay cho các hành vi buôn bán trái phép.
Báo Cáo Khi Phát Hiện Hành Vi Vi Phạm
Mọi thông tin về việc mua bán, vận chuyển tôm hùm đất có thể báo cáo tới công an địa phương hoặc các cơ quan chức năng như Chi cục Thủy sản, Chi cục Quản lý thị trường.
Tôm hùm đất là một mối đe dọa tiềm tàng cho môi trường tự nhiên và an ninh lương thực Việt Nam. Cảnh giác trước những lời rao bán “tôm hùm đất làm món ăn” trên mạng xã hội là hành động cần thiết để bảo vệ môi trường và tuân thủ pháp luật. Mỗi cá nhân cần có ý thức và hành động kịp thời để ngăn chặn sự xâm hại sinh thái nguy hiểm này.